Unit stomatologiczny jest najważniejszym elementem w gabinecie stomatologicznym, zarówno z punktu widzenia lekarza jak i pacjenta. Unit jest podstawowym narzędziem, ale również wizytówką gabinetu. Komfort i samopoczucie pacjenta w trakcie zabiegu jest bardzo ważne. Tak samo ważna jest ergonomia pracy lekarza oraz niczym niezakłócona ciągła praca z urządzeniem.
Bardzo istotne jest, aby zaplanowany zabieg mógł się odbyć bez żadnych przestojów, aby każdy dzień był wypełniony niezawodną pracą unitu. Co napędza do pracy nasz unit? Oczywiście energia elektryczna, ale również sprężone powietrze i system ssania. Te dwa media są bardzo ważne i często nie przykładamy większej uwagi do ich wyboru, a to właśnie od nich zależy niezawodna praca unitu. Jest kilka warunków jakie powinny spełniać kompresor i pompa ssąca. Powinniśmy wziąć pod uwagę specyfikę gabinetu i jego warunki techniczne.
1. Ilość unitów do zaopatrzenia w sprężone powietrze i ssanie.
Idealnym rozwiązaniem jest system, w którym każdy unit posiada własną sprężarkę i kompresor. Jest wtedy niezależny od systemu centralnego, który ulegając awarii wyłącza z pracy wszystkie stanowiska. Takie rozwiązanie wymaga jednak większej ilości miejsca dla kilku kompresorów czy pomp. Jeżeli takie rozwiązanie nie jest możliwe zaleca się, aby na jednej parze urządzeń pracowały maksymalnie dwa unity.
2. Wydajność, moc i pojemność zbiornika kompresora
Kompresor na jedno stanowisko, powinien mieć wydajność ok. 100 l/min. Przy takiej wartości moc silnika wynosi ok. 1 kW. Optymalna pojemność zbiornika to ok. 25 litrów, dzięki temu kompresor nie będzie włączał się zbyt często i pozwoli na długą i efektywną pracę. Ciśnienie robocze powinno wynieść maks. 7 bar, taki zakres pozwala na dostosowanie pracy kompresora pod zapotrzebowanie każdego unitu. Kompresor powinien posiadać reduktor z manometrem do precyzyjnego ustawienia ciśnienia. Jeżeli stosujemy jeden kompresor dla większej ilości unitów powinniśmy zwrócić uwagę na wydajność, ok. 50 l/min więcej na każdy kolejny unit i większa pojemność zbiornika. Np. dla kompresora na dwa stanowiska pojemność powinna już wynosić 50 litrów.
3. Osuszacz powietrza przy kompresorze.
To jest podstawa w stomatologii, powietrze dostarczane do unitu powinno być idealnie suche, tak aby żadna skroplina nie przedostała się do pola zabiegowego. Nawet niewielka ilość wilgoci może zniweczyć efekt zabiegu. Dlatego też w kompresorach stosuje się kolumnę osuszacza, jest ona wypełniona granulatem z właściwościami higroskopijnymi, który osusza przepływające powietrze. Ma to ogromne znaczenie szczególnie w przypadku gdy kompresor stoi w osobnym pomieszczeniu, w którym temperatura jest niższa niż w gabinecie i w przepływającym przez przewody powietrzu mogą się wytrącić krople wody. Żywotność osuszacza jest długa, a jego konserwacja ogranicza się do minimum. Firma 4TEK zaleca obrócenie kolumny osuszacza o 180 stopni po 2 latach użytkowania i dopiero po 4 latach wymiana wkładu na nowy.
4. Pompa ssąca sucha czy mokra?
Wybór zależy tak naprawdę od możliwości technicznych unitu i gabinetu. Ssanie mokre jest bardzo efektywne, „wyciąga” z unitu zarówno powietrze jak i wodę. Wymagane jest, aby w miejscu gdzie stoi pompa był zapewniony odpływ do kanalizacji. Pompa tego typu wewnątrz siebie separuje powietrze od wody, powietrze oddaje do atmosfery, a wodę wyrzuca do odpływu. Pompa sucha ssie powietrze z unitu, natomiast woda spływa do kanalizacji pod unitem. To rozwiązanie wymaga pewnych dodatkowych elementów w unicie jak separator oraz zawór spluwaczkowy. Należy o tym pamiętać przy konfiguracji nowego unitu.
5. Jak dobrać pompę do unitu?
Oprócz tego w jakim systemie ma pracować pompa suchym czy mokrym ważne jest dobranie odpowiednich parametrów pracy. W przypadku jednego unitu stomatologicznego wydajność ssania powinna być na poziomie ok. 1330 l/min. Podciśnienie jakie wytwarza taka pompa wynosi ok. 150 mbar, a moc silnika to ok. 0,4 kW. Są to najbardziej optymalne wartości, które reprezentuje np. pompa mokra 4TEK RAIN 1. Jeżeli planujemy pompę dla dwóch unitów musimy wziąć pod uwagę, aby miała większe osiągi: wydajność na poziomie ok. 1500 l/min, moc silnika 0.9 kW i zwiększone podciśnienie do 220 mbar. Bardzo praktycznym rozwiązaniem dla pomp wielostanowiskowych jest wbudowany inwerter (falownik), który potrafi dostosować podciśnienie i obroty silnika w zależności od liczby podłączonych unitów oraz aktywnych rękawów ssących. Jednym z modeli z takim rozwiązaniem jest np. RAIN 2+.
A słyszeliście Państwo o płaszczu wodnym? Jest to taka konstrukcja pompy mokrej, w której zastosowano opłukiwanie wodą pompy i separatora woda/powietrze. Jest to nic innego jak chłodzenie pompy o bardzo wysokiej wydajności np. dla 4 unitów stomatologicznych. Taka pompa pracuje praktycznie non-stop i wymaga chłodzenia wodą. Jeżeli możliwe jest podłączenie kilku unitów do jednej pompy polecamy model P001/SB lub P001/TB z dodatkowym tłumikiem hałasu.
6. Separator amalgamatu w pompie.
Jeżeli zależy nam na separacji amalgamatu wówczas możemy dobrać pompę ssącą, która jest wyposażona w specjalne urządzenie separujące ciężkie drobiny amalgamatu gromadząc je w osadniku. Zbiornik ten wymieniamy na nowy np. raz w roku poddając ten zapełniony utylizacji zgodnie z obowiązującymi przepisami. Pompą tego typu jest np. Fourtek RAIN 1CA.
7. Usytuowanie kompresora i pompy.
W warunkach idealnych nie powinniśmy ani widzieć ani słyszeć pompy i kompresora. Komfort pracy w gabinecie jest bardzo ważny, a hałas jaki generują te urządzenia jest w dłuższej perspektywie uciążliwy. Dlatego też warto zaplanować osobne pomieszczenie przede wszystkim ze względu na hałas jaki generują, czasem nawet do 70 dB. Kompresor i pompa wytwarzają ciepło i ważne jest zapewnienie odpowiedniej wentylacji. Dodatkowo pompa powinna mieć wyprowadzoną rurę wydechową przepracowanego powietrza (zapachu i hałasu) na zewnątrz po to, aby kompresor nie pobierał zużytego, zanieczyszczonego powietrza, które trafia do ust pacjenta.
Ciekawym rozwiązaniem, które oprócz walorów estetycznych oszczędza powierzchnię są dwupoziomowe szafy wyciszające jak np. STONE firmy FourTek , gdzie na pierwszym poziomie jest pompa ssąca, a na półce niżej sprężarka. W przypadku gdy nie ma innej możliwości jak wstawienie urządzeń bezpośrednio w gabinecie proponujemy obudowy wyciszające. Najlepsze są te proponowane przez producenta, uwzględniają ciepło jakie jest generowane podczas pracy i skutecznie je wyciszają, sprawiając, że są mniej uciążliwe.
Zawsze warto porozmawiać z autoryzowanym dystrybutorem o wyborze pompy i kompresora, który ma duże doświadczenie, wiedzę techniczną i pomoże dobrać odpowiednie rozwiązanie dla Państwa gabinetu. Firma Promedus zaprasza do skorzystania z oferty producenta FourTek, której jest głównym dystrybutorem w Polsce od 2007 roku.
